Een krachtige kernkwaliteit in de zorg is dienstbaar zijn: het vermogen om een ander goed te dienen en voor de ander klaar te staan. Als deze kwaliteit te veel op de ander gericht is en te weinig op jezelf, kan dit je vitaliteit en werkplezier behoorlijk in de weg zitten, omdat we zo goed zorgen voor de ander en tegelijkertijd veel minder goed voor onszelf.

Herken je bijvoorbeeld dat je:
• Altijd klaar staat voor anderen en toch iets mist in je werk?
• Je jezelf makkelijk wegcijfert? Je JA zegt terwijl je eigenlijk NEE had willen zeggen?
• Je thuiskomt na je werk en je je moe en opgebrand voelt?
• Je werk doet op de automatische piloot, in de waan van dag?

Dan wordt het tijd om elegant te begrenzen. Omdat mensgerichte zorg alleen langdurig mogelijk is, wanneer je ook zorg draagt voor jezelf.

Elegant begrenzen geeft ruimte
Begrenzen betekent dat je je eigen grenzen verkent, serieus neemt en aangeeft. Dankzij het bewaken van je grenzen, krijg en heb je ruimte om te doen wat je graag wil en belangrijk vindt; datgene waarvoor jij gekozen hebt om in de zorg te werken. Luisteren en handelen naar je behoeften geeft energie, vonkt je aan en zet je in je kracht. Hierdoor word en blijf je tevreden. Begrenzen is daarnaast ook voor de ander van belang, voor helderheid en passende verwachtingen over en weer. Vanuit elegante begrenzing, kun je als je ‘nee’ zegt naar alternatieven kijken, hoe iets eventueel wel kan en past. ‘Vraag niet óf het kan, maar hoe het kan’, is een mindset die hierbij aansluit.

Elegant betekent in interactie, dat je de ander ontvangt en begrijpt door oprecht te luisteren en vragen te stellen, om vervolgens op een vriendelijke en kalme manier jouw visie te geven. Elegant staat voor de manier waarop je het doet, hoe je kijkt en contact maakt en met welke grondhouding. Het zegt dus alles over de manier waarop. Elegant gaat ook over hoe je met jezelf -in je binnenwereld- omgaat. Handel je vanuit schuldgevoel of schaamte, of kun je mild en liefdevol naar jezelf zijn? Nee zeggen, juist omdat je jezelf en de ander de moeite waard vindt. Deze laatste gemoedstoestand is helpend.

Kortom Elegant Begrenzen:
• Maakt verwachtingen duidelijk en laat weten wat je aan elkaar hebt.
• Geeft heldere communicatie; gaat van ‘pappen en nathouden’ en ‘eromheen draaien’ naar transparantie, ruimte en groei.
• Helpt je -in de waan van de dag- focus en prioriteiten te stellen.
• Geeft energie en werkplezier.
• Bevordert een volwassen en mensgerichte cultuur in houding en gedrag binnen je team.

Van reactief naar proactief in de waan van de dag
Als we niet begrenzen kan het zijn dat we van slag raken door een opmerking of teveel hooi op onze vork nemen. Wij denken dat het aan de ander ligt, die altijd maar van alles van ons wil. Aan de organisatie, die collega of cliënt die zo veeleisend is. Echter, de oorzaak van ons gevoel overvraagd te worden, ligt allereerst in het gebrek aan zicht op onze persoonlijke grenzen. We hebben vaak het gevoel dat we worden overvraagd en dat er over onze grenzen heen wordt gewalst. Maar daarin hebben we zelf ook een rol; beschermen we die ‘innerlijke ruimte’ wel goed?
Het goede nieuws: elegant begrenzen is te ontwikkelen en te leren. Het kost niets in geld en weinig in tijd. De tijd en ruimte die jij jezelf gunt om het te doen, wordt dubbel en dwars terugverdiend. Elegant begrenzen is goed voor je humeur en dat straal je uit naar anderen, waardoor je uiteindelijk jezelf én de ander dient. En in het kader van verwachtingsmanagement, nee het is geen magische pil die je slikt en het is er en je doet het ineens. Het is een vaardigheid die je verkrijgt door te oefenen.

Drie tips voor de juiste grondhouding:

1. Word je bewust van je behoeften en verlangens
Zorg voor jezelf, alleen dan kan je zorg dragen voor anderen.
Neem eigen regie en beslis zelf wat belangrijk en waardevol voor jou is. Voor werkplezier is inspanning nodig; krachtige keuzes maken en staan voor wie je bent. Maak van het proces waarin je automatisch meebeweegt op je werk, eens een tijd waarin je bewust afwegingen maakt en voor jezelf zorgt. Door even ‘de antenne’ naar binnen te richten.

Als je bijvoorbeeld gevoelig bent voor sfeer en harmonie, doe je er goed aan te ontleden wanneer iets je raakt waarom dat zo is. Daaronder zitten vaak je eigen behoeften, bijvoorbeeld aan bevestiging, waardering of veiligheid. Als je weet wat je behoefte is, kun je bekijken hoe je deze het beste kunt vervullen.
Drie vragen die je hierbij kunnen helpen:
– Moet ik hier iets mee?
– Wil ik hier iets mee?
– Moet/wil ik hier nú iets mee?

2. Experimenteren houdt het luchtig en speels
Ons brein is plastisch en dat wil zeggen dat wij het vermogen hebben om een leven lang te leren en ons te ontwikkelen. Onze gewoontes maken dat we zuinig in energie de dag door komen. We kunnen nieuwe gewoontes ontwikkelen met wat inspanning en moeite doen.

Ga eens experimenteren met hoe elegant begrenzen jouw manier wordt om mensgerichte zorg een boost te geven. Het helpt als je ‘zin hebt’ om het te gaan doen of dat je juist ‘zin maakt’ omdat je de urgentie ervan inziet.

Als je het hierbij leuk voor jezelf maakt en met een milde blik kijkt, dan werkt dit in je voordeel voor je persoonlijke ontwikkeling. Gun jezelf groei en maak jezelf gelukkig.

3. Neem de beslissing

Alles begint met een eerste stap. Maakt niet uit hoe klein deze is, als je maar ‘stapt’.
Hoe begin je? Door het maken van de beslissing om het te gaan doen, om elegant te gaan begrenzen en daarin met liefde en lef de eerste stap te zetten.