Technologie inzetten als aanvulling op de visie
GGzE, de instelling voor geestelijke gezondheidszorg in Eindhoven en de Kempen, is de eerste GGZ-instelling in Nederland die een gooi doet naar het Planetree-label. Op weg naar een nog betere mensgerichte zorg opende GGzE eind vorig jaar de deuren van een nieuwe High Care Unit, speciaal gericht op crisiszorg. Nu, iets meer dan een jaar later zijn de eerste resultaten bekend. Resultaten om trots op te zijn. GGzE laat zien dat innovatie in de gezondheidszorg veel meer is dan alleen het pronken met technologische hoogstandjes. In de High Care Unit blijken technische hulpmiddelen een mooie aanvulling op de visie van de medewerkers. Het aantal separaties is nog nooit zo laag geweest.
Technologie in de geestelijke gezondheidszorg. Jaren geleden al nam GGzE de stap om met bedrijven en kennisinstellingen als Philips en de TU/e samen te werken aan een betere zorg. In het najaar van 2012 leidde dit bijvoorbeeld tot de opening van een absoluut pareltje op dit gebied: de nieuwe High Care Unit.
De bouw van de nieuwe unit was al eerder gepland. In het kader van het landelijke traject Dwang & Drang werd besloten om de crisiszorg anders in te richten. Al in een vroeg stadium werd ook gezocht naar een mogelijke aansluiting met technologische innovaties. Van belang daarbij was het Planetree-uitgangspunt dat de gebruikte techniek ‘menswaardig ‘ en dus ten dienste van de cliënt moest staan. Geen snufjes om de snufjes!
De basis werd gelegd in een aantal ontmoetingen tussen enerzijds de zorgprofessionals en anderzijds de technisch deskundigen. De klik ontstond verrassend snel. Philips had al ervaring met een systeem dat bedoeld is om patiënten die een MRI scan ondergaan met beelden op het gemak te stellen. Het bleek een mooi aanknopingspunt.
Enthousiast
In de periode daarna werden, steeds in nauw overleg met het team, met ervaringsdeskundigen en met de medewerkers van Philips en de onderzoekers van de TU/e, de plannen steeds concreter. Tot in oktober 2012 de ruimte geopend kon worden.
Centraal in de nieuwe High Care Unit staat de supportruimte, een plek voor mensen die een vergrote kans lopen om de controle te verliezen, waardoor ze in een crisissituatie kunnen belanden. Met het in ziekenhuizen ontwikkelde concept Ambient Experience als basis, wordt hier met behulp van beeld, licht en geluid een sfeer gecreëerd waarin de cliënt zich comfortabel voelt. “De eigen keuze van de cliënt staat centraal”, reageert GGzE bestuurder Marie-Louise Vossen. “Hier kiest de cliënt zelf voor de omgeving, de sfeer die het beste bij een bepaalde stemming past. Van belang is dat je in deze fase samen met de psychisch kwetsbare cliënt probeert om escalatie te voorkomen. Samen, hulpverlener én cliënt, dat is enorm belangrijk.”
Hoe het werkt
Bij dit nieuwe zorgconcept wordt de cliënt vanaf de start actief betrokken bij de eigen behandeling. Die start is veelal de intake. Hier kiest de cliënt een thema dat hij of zij als geruststellend ervaart. Dat gebeurt via beelden, vaak uit de natuur, bijpassende geluiden en in kleur en intensiteit aangepaste verlichting. Het thema vindt de cliënt vervolgens terug in de supportruimte en zelfs in de gang die daar naartoe leidt. Doel is dat de cliënt de ruimte als veilig en aangenaam ervaart.
De vloer in de supportruimte is in twee vlakken verdeeld. De hulpverlener blijft in de ‘publieke’ ruimte en kan door de cliënt uitgenodigd worden om in zijn of haar privéruimte te komen.
Ook heeft de supportruimte een interactieve muur die door een aanraakscherm bediend wordt. Op een groot scherm kunnen stressverlagende natuurbeelden worden getoond, die aansluiten bij het thema dat de cliënt zelf heeft gekozen. Ook kan het scherm, afhankelijk van de situatie van de cliënt, gebruikt worden voor bijvoorbeeld skypegesprekken, contact met de hulpverlener, maar ook voor het maken van puzzels of het luisteren naar muziek.
Het werkt!
Onlangs zijn de eerste resultaten over separeren binnen de Crisisunit van GGzE centrum psychotische stoornissen bekend geworden. De cijfers bleken erg laag te zijn. In het eerste kwartaal van 2013 is er 403 uur gebruik gemaakt van de separeerfaciliteiten ten opzichte van 1295 uur in het eerste kwartaal van 2012. Het oude ‘laagterecord’ was het kwartaalcijfer 746 uur (2011). Dat wil zeggen een vermindering van maar liefst 45% ten opzichte van het laagste cijfer ooit en 70% minder dan dezelfde periode vorig jaar. Ook dat de crisisunit zowel vorig jaar als dit jaar geen enkele separatie gehad heeft langer dan 7 dagen, noemt men bij GGzE een reden tot tevredenheid.