Informele zorg of naastenparticipatie is het terrein waarin de rollen van naasten, families, en professionele zorgverleners zich vermengen.

Onze maatschappij ondergaat een verschuiving in haar benadering van zorg. Hoewel veel mensen nog steunen op het idee van de overheid als hoofdverantwoordelijke voor de zorg, groeit het besef dat zorg een gedeelde verantwoordelijkheid is. Deze verandering in mentaliteit gaat echter niet zonder strubbelingen. Een deel van de samenleving blijft vasthouden aan het idee dat belastingbetaling volstaat als bijdrage aan de zorg, terwijl anderen dagelijks mantelzorg verlenen aan geliefden en daar niet altijd de erkenning voor krijgen die zij verdienen.

De uitdagingen van informele zorg worden verder gecompliceerd door de manier waarop professionele zorgverleners hun eigen verantwoordelijkheid zien. Het feit dat je een vakopleiding genoten hebt betekent in veel gevallen niet dat jij alle zorg op je moet nemen. Een gezonde samenwerking met de informele zorgverleners is cruciaal voor mensgerichte zorg. Tijdens een recent certificeringstraject hoorde ik het verhaal van een mevrouw die elke dag naar het verpleeghuis komt en voor haar man zorgt door hem te douchen en te helpen met eten. Het zorgteam maakt mogelijk dat dit waardevolle zorgen voor elkaar en samenzijn in het bijna 60-jarige huwelijk, blijft bestaan. Dat is excellente mensgerichte zorg. Met je handen op je rug, alleen faciliteren.

Het implementeren van veranderingen in de zorg is nooit eenvoudig. Wij bieden ondersteuning bij het creëren van een zorgomgeving die zowel patiënten als zorgverleners ten goede komt. Planetree staat voor partnerschap waarbij de behoeften en waarden van alle betrokkenen worden erkend en samenkomen in het ontwerpen van de best mogelijke zorg.

Soms hoeven oplossingen niet altijd ingewikkeld te zijn en kan een eenvoudige benadering wonderen verrichten. Onlangs was ik bij locatie De Wieken van Rivas Zorggroep en daar hing een simpel briefje aan de deur (zie foto) van een huiskamer met de vraag wie op sommige dagen kan komen helpen. Alle open diensten werden met hulp van naasten ingevuld. Zo ‘fietst’ het zorgteam het rooster dicht en ik vermoed dat veel van deze helpende naasten zingeving ervaren door hun hulp. Voor de bewoners is het ook fijn, want er is een bekend gezicht op de groep.

Bij Vilente kwam ik een soortgelijk initiatief tegen. Met een mooi gemaakt houten paneel bij de deur van de afdeling is een marktplaats gecreëerd van vraag (wij, het zorgteam, hebben hulp nodig bij….) en aanbod (ik, naaste vind het leuk om dit met bewoners te doen…).

In essentie gaat het bij informele zorg om het erkennen van de waarde van zorg in al zijn vormen. Of het nu gaat om professionele zorgverleners, mantelzorgers of een buur die een helpende hand biedt, elke vorm van zorg draagt bij aan het welzijn van de samenleving als geheel. Het is aan ons om deze diversiteit aan zorg te omarmen en te waarderen, en om te streven naar een samenleving waarin zorg een gedeelde verantwoordelijkheid is die met respect en waardering wordt vervuld.

Lieve groet,
Marita

Benieuwd naar ons programma Informele zorg? Volg de link & download onze brochure.