Afgelopen kerstvakantie bekeek ik een recente uitzending van documentairemaker Louis Theroux. Hierin zoekt hij mensen op uit zijn eerdere programma’s die hem het meest zijn bijgebleven. In deze aflevering leerde ik Gary en zijn vrouw kennen. Gary lijdt aan dementie en woont in een verpleeghuis. Zijn vrouw bezoekt hem wekelijks. Tijdens een bezoek zegt zijn vrouw als ze in de gang lopen: ‘There are his two ladies’. Ze vertelt dat één van de dames zich met regelmaat bij Gary in de kamer uitkleedt en bij hem in bed gaat liggen. Wat er precies gebeurt weet zijn vrouw niet. Ze zegt dat het haar niet dwarszit als haar man seks heeft met een andere vrouw, omdat ze weet dat het zijn ziekte is en dat het nou eenmaal is zoals het is. Met de andere dame loopt Gary vooral hand in hand en hij slaat een arm om haar heen.

Intimiteit en seksualiteit in het verpleeghuis – er is veel over geschreven. Het verhaal van Gary is daar een voorbeeld van. Intimiteit is uiteraard zoveel meer. Een arm om je heen, samen slapen, samen douchen, hand in hand samen op de bank zitten. Allemaal voorbeelden waarbij iemand ‘nabijheid’ ervaart en zich minder alleen voelt. Intimiteit betekent ook ongestoord tijd met een dierbare kunnen doorbrengen, bijvoorbeeld voor een persoonlijk gesprek, of samen naar muziek luisteren.

Intimiteit en seksualiteit horen bij het leven. Ook bij dat van verpleeghuisbewoners. Het onderwerp bespreekbaar maken blijkt nog niet zo gemakkelijk. Vaak zorgt het voor ongemak en verlegenheid, bij bewoners, zorgprofessionals en andere betrokkenen. Meer aandacht voor intimiteit en seksualiteit in de zorg kan helpen bij het bevorderen van kwaliteit van leven en welzijn van de bewoner (en eventueel diens partner of naasten) en kan ook helpen bij het zoeken naar verklaringen van onbegrepen gedrag.

Onlangs was ik digitaal aanwezig bij de lancering van het spel Inteam. Dit spel helpt zorgprofessionals om het thema intimiteit en seksualiteit te bespreken, er kennis over op te doen en ervaringen te delen. Een bijbehorende deurhanger creëert bewustwording bij zorgprofessionals over dit onderwerp. Daarnaast is er een flyer met verhalenbundel om het thema bespreekbaar te maken met een bewoner en zijn of haar partner.

Hierbij het fragment uit de Louis Theroux uitzending.

Door: Wyneke Oostenveld, senior adviseur en trainer, Planetree